Łaty i kontrłaty to drewniane elementy stosowane w budownictwie, a dokładniej w konstrukcji dachu spadzistego. Kontrłata to drewniany element więźby dachowej, który jest mocowany w układzie prostopadłym do łat dachowych i stanowi podłoże do zbudowania konstrukcji oraz wykonania łączeń łat dachowych. 

Łata dachowa jest drewnianą listwą o prostokątnym lub kwadratowym przekroju, która jest mocowana prostopadle do kontrłat i stanowi podstawę do zbudowania konstrukcji więźby dachowej.

Kontrłata umożliwia m.in. dokonanie korekty położenia poszycia, montaż łat oraz stworzenie szczeliny wentylacyjnej. Łaty i kontrłaty tworzą razem ołatowanie, które jest niezbędnym elementem wentylacji i bazą pod pokrycie dachowe. Między nimi istnieje różnica konstrukcji, grubości i zastosowania. Układ łat i kontrłat na dachu nazywany jest ołatowaniem i stanowi bazę, do której mocowane jest wybrane przez inwestora pokrycie dachowe.